29 maja 1929 roku została założona w Rodakach Ochotnicza Straż Pożarna.
Z okazji jubileuszu 90-lecia istnienia OSP Rodaki do wszystkich Druhów w imieniu Zarządu, kierujemy serdeczne gratulacje oraz wyrazy szacunku i uznania za ofiarną służbę, trud i poświęcenie oraz zapisanie pięknych kart w historii ochotniczej straży pożarnej w naszej miejscowości.
Ochotnicza Straż Pożarna w Rodakach została założona 29 maja 1929 r. Założycielami byli:
Gdula Stanisław
Leśniak Błażej
Załoga Wincenty
Chwist Józef
Leśniak Antoni
Krzykawski Wincenty
Kulawik Franciszek
Krzykawski Szczepan
Ściążko Józef
Pandel Antoni
Machalski Ignacy
Impulsem do założenia straży w naszej miejscowości, było wydarzenie, jakie miało miejsce rok wcześniej w marcu 1928 r. a był to wielki pożar prawie całej wsi. Dzięki jednemu z miejscowych artystów malarzy, Franciszkowi Ziaja wiemy bardzo dokładnie jak wyglądały Rodaki w 1928 r. Tuż po II wojnie namalował on kilka obrazów przedstawiających nasza wieś z okresu międzywojennego. Obrazy te obecnie znajdują się w naszej
galerii na świetlicy w budynku remizy.
W piątek 30 marca 1928 r. przed niedzielą palmową większość mieszkańców poszła do kościoła na mszę. W tym samym czasie grupa dzieci dla zabawy napaliła sobie ognisko w lesie, do którego przynależały stodoły. Byli to Siordek Jan syn Błażeja i Pandel Stefan Syn Jana. Mocny podmuch wiatru przeniósł ogień na najbliższa stodołę, skąd w 20 minut zajęły się pobliskie zabudowania.Zwarta zabudowa i słomiane dachy spowodowały rozprzestrzenienie się ognia na budynki w całej wsi. Wieś wcześniej nawiedzana była już często klęskami pożarów, ale ten był największy. Spłonęło w nim 56 domów i tyleż stodół oraz innych zabudowań gospodarczych. Ocalał tylko kościółek i kilka domów obok niego. Malarz zamieszkały w Kwaśniowie pan Janusz Konieczniak namalował obraz przedstawiający wydarzenia z tamtego dnia. Obraz ten znajduje się obecnie również w naszej galerii w budynku OSP Rodaki.
Przybyłe z najbliższych miejscowości straże pożarne były bezradne z jednej strony z braku wody, a z drugiej strony z powodu niemożliwości dojścia do ognia przez ten nadzwyczaj silny wiatr. Najbliższa Rodak straż ochotnicza znajdowała się w Chechle była założona w 1917 r.
Nawiedzeni tą klęską obywatele przeżyli ogromne cierpienie gdyż z powodu bardzo zimnej wiosny nie mając gdzie mieszkać marzli pod prymitywnie zlepionymi szopami. Pożar ten odbił się bardzo szerokim echem w całej okolicy. Dla mieszkańców Ryczówka, wydarzenie z Rodak stało się prawdziwą lekcją poglądową, jak groźny może być pożar. Już 22 kwietnia zwołano tam zebranie wiejskie, na którym powołano do życia straż pożarną. Zapisało się do niej 34 chętnych. Wybrano pierwszy zarząd w skład, którego weszli: prezes Jan Delkowski, naczelnik Stefan Garus, skarbnik Jan Oruba. 4 maja 1928 r. w dzień św. Floriana została zarejestrowana w UG w Ogrodzieńcu straż w Ryczówku. Po wciągnięciu do wojewódzkiego rejestru w Kielcach uzyskała osobowość prawną. Podobnie było w innych miejscowościach, w ciągu całego 1928 roku powstało w obecnym powiecie Olkuskim 6 nowych jednostek, w Ryczówku, Bydlinie, Wierzchowisku, Jeżówce, Chrząstowicach i Ryczowie, który wtedy należał do powiatu Olkuskiego.
W Rodakach również mieszkańcy postanowili założyć jednostkę straży, jednak problemy związane z odbudową Rodak zmusiły ich do przełożenia tego planu na przyszły rok. Zaraz po pożarze powołano komitet pomocy pogorzelcom. Na czele komitetu stanął Leśniak Błażej.Po pożarze Zakład Ubezpieczeń Wzajemnych zaczął wypłacać odszkodowania. Również w ramach pomocy pogorzelcom zakład wybudował szopę drewnianą, w której robiono dachówkę dla nich. Działki pod budowę przekazali mieszkańcy w zamian za otrzymanie dachówki, jako pierwsi a byli to: Mrówka Jan, Habrzyk Antoni, Mystek Jan i Wnuk Jan. Szopa ta miała 90 metrów kwadratowych powierzchni, podłoga była betonowa. Stała w tym miejscu, w którym jest teraz nowa sala weselna. Wybór miejsca pod budowę nie był przypadkowy. Przyczyniło się do tego głównie to, że woda spływała tu z pobliskich pól i za budynkiem była wielka piaszczysta wydma piasku, którą wykorzystano do wykonania dachówek. Wydmę to mieszkańcy nazywali wyspą.
W lipcu 1928 roku sporządzono plan rozbudowy wsi po pożarze. Aby odbudować miejscowość wprowadzono procedurę scalania gruntów, którą prowadził Okręgowy Urząd Ziemny w Kielcach. Dokonano pomiarów ulic. Drogę główna wymierzono na 10 m, a poboczne ulice na 8 m. Nowe budynki miały być stawiane w odległości nie mniejszej niż 5 m od drogi. Nowe place wymierzono na 20 m do 25 m i szersze. Dzięki temu zabiegowi poszerzenia placów brakło miejsca, pod budowę wszystkich spalonych gospodarstw. Dlatego pogorzelcy otrzymali nowe place w części wsi zwanej obecnie Nowsiem. Powstała tu nowa kolonia, licząca 40 budynków, budowane nowe domy w większości były murowane i znikły słomiane dachy.
29 maja 1929 roku została założona w Rodakach Ochotnicza Straż Ogniowa. Pierwszym prezesem zostaje Gdula Stanisław a naczelnikiem Majewski Roman. W tym okresie Rodaki należały do gminy Ogrodzieniec powiatu Olkuskiego i województwa Kieleckiego. Terytorium naszego kraju w latach 1919-1922 podzielono na 16 województw składających się z powiatów. Powiat Olkuski został podzielony na 13 gmin wiejskich z jednym tylko miastem Olkuszem. Po powstaniu styczniowym władze carskie pozbawiły praw miejskich Ogrodzieniec, Sławków, Ojców, Żarnowiec, Skałę i Wolbrom. Przyjęty podział w jakichś sposób popierał postanowienia zaborcy.
Pomimo trudności od chwili powstania OSP rozpoczęła działalność w sposób zorganizowany w obronie życia i zdrowia mieszkańców. Pierwszy chrzest w walce z pożarem przeszli nasi strażacy w sąsiedniej wsi Chechło i Kwaśniów gdzie O.S.P. Rodaki swym poświeceniem i zorganizowaniem w walce o uratowanie mienia zyskała sobie powszechne uznanie wśród mieszkańców okolicy.
Działalność gospodarcza rozpoczęła OSP od otrzymania pomieszczenia na remizę. Obiektem tym była szopa, którą wybudował Powszechny Zakład Ubezpieczeń na pomieszczenie do wyrobu dachówki dla pogorzelców. Był to budynek konstrukcji drewnianej obitej deskami, podłoga była betonowa o powierzchni 90 m2. Po zakończeniu produkcji dachówki od 1930 r. budynek ten służył przez długie lata straży, jako remiza a ludności, jako świetlica.
W 1932 r. Odbyły się pierwsze wybory do zarządu. W skład którego weszli:
Prezes: Leśniak Błażej
Naczelnik: Majewski Roman
Z-ca naczelnika: Brodziński Władysław
Sekretarz: Zieliński Julian
Gospodarz: Rembelski Jan
Skarbnik: Załoga Wincenty
Skład zarządu w OSP Rodaki na roku 2019:
prezes Józef Domagała,
naczelnik Radosław Karolczyk,
zastępca prezesa Tomasz Słota,
zastępca naczelnika Dawid Antosiak,
skarbnik Marcin Oruba,
gospodarz Piotr Domagała,
sekretarz Halina Ładoń
członek zarządu Przemysław Wojnar
komisja rewizyjna w składzie:
Stanisław Pandel,
Janusz Szeląg
Damian Adamuszek
